Tirbuşon Nedir, Ne İşe Yarar?

Tirbuşon çeşitleri günümüzde bir hayli çoktur. Vakumlu ve otomatik olarak farklı çeşitlerinin de üretilmeye başlamasının ardından kullanım alanlarının da genişlemesi sağlanmıştır. Tirbuşon yaygım olarak şarap kapağı açmak için kullanılan bir alettir. Cam şişelerin ağzına tıkanmış olan mantar tıpaların açılması için kullanılan bu aletler, kolay bir şekilde şişelerden tıpaların çıkarılmasını sağlamaktadır. 

Genel olarak tirbuşon çeşitleri denince akla ilk olarak şu çeşitleri gelmektedir:

•Klasik Tirbuşon

•Mahzen Tipi Tirbuşon

•Garson Tirbuşonu 

•İki Kollu (Kelebek) Tirbuşon

•Ah – So Tirbuşon vb. 

Şarap başta olmak üzere kapaklı içeceklerin kapağını açmak için tirbuşon kullanılmaktadır. 

Tirbuşon Nedir?

Tirbuşon kelime anlamı olarak tıpa çekmek anlamına gelmektedir. Fransızca çekmek anlamında olan ‘tirer’ ve tıpa – mantar anlamında ‘bouchon’ sözcülerinin birleşiminden oluşmaktadır. Şişe mantarı çekme aracı anlamına gelen bu kelimeler dilimize tirbuşon olarak geçmiştir. Şarap ve kapaklı içeceklerin açılması için kullanılan metal veya plastik gereç olarak görev yapmaktadır. 

Şarabın hava almadan saklanması ve yıllandırılması için 17. Yüzyıldan bu güne kadar mantar eşesi ağacı kabuğundan elde edilen şişe mantarı kullanılmaktadır. Şarap şişelerini açmak için 1638’li yıllar kadar Portekizli Cristiano Kopke tarafından icat edilen ve tongs adı verilen bir alet kullanılıyordu. 1879 yılında ise Lucian Mumford tarafından iki uçlu tirbuşon icat edildiğinde ise tongs kullanımı sırasında yaşanan parçalanma sorunu da ortadan kaldırılmıştır. 

Tirbuşon Ne İşe Yarar?

Garson tirbuşon veya diğer tirbuşon çeşitlerinin tümü aynı amaç için kullanılmaktadır. En basit haliyle tanımlanacak olursa, ahşap ya da farklı bir malzemeden yapılan dik bir tutamağa tutturulmuş çelik bir burgunun tıpayı çekmek için kullanılmasıdır. Tirbuşon kavradıktan sonra şişe mantarına geçirerek çekme işlemi yapılarak kapak açılmaktadır. Hava alması istenmeyen ve mantar kapak ile kapatılan birçok cam şişe için tirbuşon kullanımı mümkündür. Tirbuşon çeşitleri günümüzde çok daha pratik bir şekilde şişe kapaklarının açılmasını sağlamaktadır. Bu sayede rahat bir şekilde şişeler açılarak tüketim gerçekleştirilebilir. 

Tirbuşon çeşitlerinin günümüzde çok daha pratik bir forma kavuşmasının ardından ustalık gerektirmeden de şarap açma işlemlerinin yapılması sağlanmaktadır. Zaman için deneyim kazandıkça da tirbuşon kullanımı daha da basit bir hale gelecektir. Birçok farklın mantar şişe kapağının açılması için tirbuşon kullanımına ihtiyaç duyulmaktadır. 

Tirbuşon Nerede Kullanılır? 

Tirbuşon kullanımı oldukça uzun bir süredir dünya genelinde yaygındır. Şarap ve kapaklı içeceklerin tümünde kullanılabilir. Mantar tıpaların çekilmesini gerektirecek tüm unsurlarda kullanımı mümkündür. Farklı çeşitleri olmasına rağmen hemen hemen hepsi aynı amaç için kullanılmaktadır.  Yüzyıllardır şarap şişelerinin açılması için tirbuşon kullanılması nedeniyle tirbuşonun başlıca kullanım alanı şaraplar olmuştur. Ancak benzer yapıdaki diğer tüm şişelerde de kullanımı mümkündür. Günümüzde birçok farklı çeşidi yine geniş bir kullanım alanı elde etmesini sağlamıştır. 

Tirbuşon Nasıl Kullanılır?

Pratik tirbuşon kullanımı ile kısa sürede şarap şişesi tıpası veya diğer benzer şişelerin kapakları açılabilir. Tutma kısmında kavradıktan sonra burguyu şişe mantarına geçirerek kullanıcıların dikey bir çekme hareketi ile şişeyi açmaları mümkündür. Birçok farklı çeşidi olması nedeniyle her bir tirbuşon için farklı kullanım şekli bulunmaktadır. Günümüzde kelebek şekilli olanları yaygın olarak evlerde de kullanılmaktadır. 

Şarap tüketmeyi sevenlerin zaman zaman zorlandıkları tirbuşon kullanımı için farklı yöntemler de kullanılabilir. Tirbuşon olmadan da bu kapakların açılması mümkündür. Anca tirbuşon ile en sağlıklı şekilde şarapların açılması sağlanır. Şarap dışında diğer kapaklı içeceklerin de kapağının açılması için tirbuşon yardımı ile kolayca işlem yapılabilir.